Бұлшық ет құрылысы мен қызметін білесіз бе?

Бұлшық еттер пішіні бойынша да бірнеше түрге бөлінеді. Олардың негізгі түрлері:

1. Ұзын. Негізі дене ұштарында (аяқ, қол) орналасады.Олардың пішіні ұршық тәрізді. Әр бұлшық ет үш бөлікке бөлінеді: ортаңғы бөлігі - қарын, бас жағы - басы, бас жағына қарсы ұшы - құйрығы. Олардың сіңірі таспа тәрізді пішінге ие. 

2. Қысқа. Олар қозғалыс құлашы тым үлкен болмайтын жерлерде орналасады. Олар - жекелеген омыртқа қосылатын, омыртқалар мен сүйектер арасындағы орындар.

3. Жалпақ. Олар дененің жоғары бөлігінде, қол, аяқтың білдеулерінде болады.Олардың сіңірлері кеңейген. жалпақ бұлшық еттер қозғалыс қызметін ғана емес, тірек және қорғаныс қызметтерін атқарады.

4. Басқа пішінді бұлшық еттер: шаршы, дөңгелек, дельта, трапеция, ұршық, өркеш пішінді және т.б. 

Бұлшық ет - тірек-қозғалыс аппаратының белсенді бөлігі. 

Ересек адам дене салмағының шамамен 40 пайызын бұлшық ет тіндері құрайды. Ағзадағы қаңқа бұлшық етінің саны 400-ден асады. 

Қаңқа бұлшық еті бірліктері - мотонейрон және бұлшық ет талшықтары. Мотонейрондар жіберетін импульстердің көмегімен бұлшық ет талшықтары қозғалысқа келеді. Қаңқа бұлшық еттері көп мөлшердегі бұлшық ет талшықтарынан тұрады. Ол созылыңқы пішінге ие. Адам бұлшық етінің классификациясы олардың диаметрі 10-100 мкм, ұзындығы 2-3 см-ден 10-12 см-ге дейін болуы мүмкін деп болжайды. Бұлшық ет жасушасын жұқа мембрана қоршап тұр. Оның құрамында саркоплазма және көп ядролар бар. Бұлшық ет талшықтарының жиырылатын бөлшектері - ұзын бұлшық ет жіптері миофибриллдер. Олар актин деп аталатын заттардан тұрады. 

Жасушаларда кездесетін миозин дисперстілік күйде болады. Олардың құрамында тоникалық жиырылуға көмектесуде маңызды рөл атқаратын ақуыздар бар.