Соңғы ЖАҢАЛЫҚТАР
Қазақстанда қар мен жауын-шашын жауады деп күтілуде
Мамандар WhatsApp арқылы алаяқтар адамдарды қалай алдап, аңдитынын айтты
Жүзге тарта сұрақты талқылады: Жер реформасы жөніндегі Комиссия үкіметке ұсынысын дайындады
Сөрелерді шашып, адамдарды қорқытты: Алматы дүкендерінің бірінде жас жігіт жанжал шығарды
Жамбыл облысында қомақты ақша жымқырған прокуратура қызметкері ұсталды
Қолданбасақ та, ақша жеп жатыр: «Қазақтелеком»-ның тұтынушылары компаниямен соттаспақшы
"Ата-бабамыздың мазарының үстінде бизнес жасап жатыр": Түркістан облысында көне жерлеу орнының астан-кестеңі шықты
Алматыдағы балабақшаның бірінде бір жарым жастағы қызды ұрып-соққан
Қазақстан даласына бортында үш ғарышкері бар ғарыш кемесі қонды
"Қазақтың жерін бай-манаптар алып кете ме деген қауіп бар": Қазақстандықтарға жер жалға беріле ме, сатыла ма?
БАРЛЫҚ ЖАҢАЛЫҚТАР
Сұрақтар мен жауаптар
Сұрақ қою
Денсаулық категориясындағы басқа сұрақтар
Натрий глутаматы қауіпті ме?
1
Admin
2 күні бұрын пайда болды
Овуляция дегеніміз не?
Овуляция дегеніміз не? Овуляция басталатын уақытты қалай есептеуге болады? Овуляцияның белгілері қандай?
1
0
Бисенгалиева Алтынай Амантаевна
1 жыл бұрын пайда болды
Жатқанда көкірек тұс неге тұншыққандай ауырады
Жатқанда көкірек тұс тұншыққандай неге ауысады?
0
Досик
1 жыл бұрын пайда болды
Ассалаумағалекум! Менің әкемнің ұйқы безі мен өт жолдары бираз уакыттан бері ауырады, не истесем болады?
2
Жақсылық
2 жылы бұрын пайда болды
Шораяқты (артроз) қалай емдеуге болады?
Артрозды қалай емдеуге болады?
Cайтқа кіру
Ең танымал
Барлық айдарлар
Мақал-мәтелдер
22
Қазақтың салт-дәстүрлері
8
Эссе мен шығармалар жиынтығы
22
Нақыл сөздер
7
Жұмбақтар
1
Білім, ҰБТ
195
Денсаулық
169
Махаббат
20
Мерекелер
24
Тарих
46
Құттықтау тілектер
39
Сценарий
6
Үйлену тойы
13
Дін
121
Кино мен ТВ
0
Ұстаздарға
13
Танымал тұлғалар
93
Қазақ әдебиеті
117
Компьютер және интернет
10
Қазақстанның көрнекі жерлері
10
Әлем бойынша
25
Қоғам және саясат
23
Жануарлар және өсімдіктер
48
Жұлдызнама және жорамал
17
Түс жору
15
Ғылым және техника
21
Сән және сұлулық
54
Заңгерлік кеңес
15
Әртүрлі
120
Қаржы кеңесшісі
11
Ойындар
8
Глутамин қышқылының дәмі - адам қабылдайтын 5 дәмнің бірі. Табиғи глутамат көптеген тағамдардың құрамында бар. Құрамында өсімдіктен не жануардан алынатын ақуыздың жеткілікті мөлшері бар тағамдардың барлығында дерлік натрий глутаматы көп мөлшерде кездеседі деуге болады. Глутамин қышқылының мөлшері бидай құрамында 4% болса, дәл осындай мөлшерде етте де бар екен. Әсіресе оның мөлшері сүт өнімдерінде көп. Сондықтан да ет және сүт өнімдеріне глутамин қышқылы қосылмайды.
Барлық өнімнің құрамында кездесетіндіктен, белгілі бір тағамға оның қосылғандағы және қаншалықты мөлшерде екенін нақты атау мүмкін емес. Бірақ тағамдағы мөлшері ондағы барлық өнімнің құрамындағы мөлшерінен көп болса, өндіруші тағамның дәмін күшейткіш ретінде қосты деген байламға келуге болады. Көптеген тағамдарды тексеру барсында осындай қорытынды жасалынған. Мысалы, шаян таяқшалары.
Глутамин қышқылын пайдалы не зиянды деп кесімді жауап бере алмаймыз. Егер оны пайдалы, бірақ дәмсіз тағамға қосар болсақ, әрине, бұл құптарлық іс болар еді. Ал қара ниетті өндіруші оның көмегімен жалған тағам өнімдерін жасырмақ немесе адам денсаулығына зиян тағамдарға ынтықтырмақ болса, әңгіме арнасы ауысады. Десе де түрлі дәмдеуіштер мен хой иістендірушілердің зияны аз емес.
Натрий глутаматы - құрамында табиғи жолмен бар немесе арнайы қосылған тағамның дәмін күшейте түсетін зат. Демек ол табиғи және жасанды болып келеді. Қандай жағдайда жасалмаса да, екеуінің химиялық құрылымы бір. Бүгінгі күн біз тұтынатын тағамдар ішінде құрамында натрий глутаматы бар тағамдар көп. Табиғи жолмен жұмыртқа, ет, ірімшік, қызанақ, т.б. өнімдерде кездеседі. Көптеген тағамдарға қызанақ кетчубін қосқанды ұнатуымыз да жайдан-жай емес.
Натрий глутаматы көбіне жануарлардан алынатын өнімдердің құрамында кездеседі. Мысалы, ірімшік және табиғи ферменттеуге ұшырайтын басқа да өнімдер.
Табиғи өнімдермен қатар, натрий глутаматы тазартылған өнімдерде де көптеп ұшырасады. Мысалы, тұздықтар, шұжық, крекер, тәтті нандар мен қытырлақ картоптарда. Ол тағамның дәмін айтарлықтай күшейтетіндіктен, әдетте қаптамадағы тағамды тауыспайынша тоқтай алмаймыз. Оған қоса барлық фастфудтардың құрамында натрий глутаматы бар.
Натрий глутаматы - біз тағам қаптамаларында көп кездестіретін Е621. Алайда Е индексінен қорқудың қажеті жоқ. Е индексімен белгіленетін көптеген өнімдер денсаулыққа қауіпсіздің тексерісінен өткен. Өндірушілер бізге қауіпсіз өнім дайындағанымен, әркімнің өз таңдау еркі бар. Бәріне өндірушілерді кінәлап, өнімдерін өткізу үшін түрлі қулықтарға барады деп айыптаудың керегі жоқ. Біз тұтынатын тағамдарда толықтай зиянды не зиянсыз саналатын тағам жоқ. Бәрі де мөлшерге байланысты.
Әр адамның ағзасындағы ерекшелікке байланысты, кей адамдарға натрий глутаматы жақпауы мүмкін. Натрий глутаматын мөлшерден артық тұтыну деген қоғамда қалыптасқан ұғым жоқ. Тағамның дәмін келтіретін тұздың да адам өліміне әкелетін мөлшері бар. Бір килограмм салмаққа 3 грамм тұз, яғни шамамен 1 стақан тұз адам өмірі үшін қауіпті.